به نقل از «مهر»

هنوز فیلمی به لحاظ تکنیک و فرم از «برای آزادی» عبور نکرده است

تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۱۵۳۹۸

خبرگزاری مهر-فاطمه محسنی؛ جلسه نقد فیلم «برای آزادی» ساخته حسین ترابی با حضور محمدتقی فهیم منتقد فیلم و کارشناس سینما در مدرسه آزاد روزنامه‌نگاری برگزار شد. در ابتدای جلسه نقد، فهیم تاکید کرد: هنوز فیلمی ساخته نشده که به لحاظ تکنیک و فرم از فیلم «برای آزادی» عبور کند. فیلم ارزش کارش را منهای بحث تاریخی و سیاسی از فرم کار هم می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی گفت: نوشته آقای ترابی با رنگ قرمز روی زمینه سیاه در ابتدای فیلم، نشان می‌دهد او می‌دانسته می‌خواهد چه کند. اگر چه این کارها در تدوین اتفاق می‌افتد، اما نگاه فیلم‌ساز در به سرانجام رساندن فیلم مهم بوده و موضع فیلم‌ساز را نشان می‌دهد. بر خلاف کارهای نمایشی، در فیلم مستند، موضع مستندساز مهم است که خودش و دوربینش کجا ایستاده‌اند، اینکه هر پلان ما را با خود به پلان دیگری می برد، اینکه صدا زودتر از تصویر شروع می شود و اینکه موسیقی به جاست، همگی باعث شده که مستند به لحاظ ساختار و فرم به اثری تبدیل شود که دنیا را تکان داده و این صرفا به خاطر موضوع نیست، گرچه موضوع هم مهم است.

در ادامه فهیم به پرسش یکی از حاضران که پرسیده بود چرا فیلم از یک قبرستان شروع می‌شود و در یک قبرستان تمام می شود؟ گفت: فیلم برای آزادی است. آزادی هزینه دارد و هزینه‌اش کشته‌دادن است. عرض کردم که ساختار فیلم درست است، منظورم همین است. می‌گوید ملتی قیام کرده برای آزادی، در همان نوشته اول فیلم می‌گوید که این ملت دارد به پیشواز مرگ می رود. فیلم با همین شروع می‌شود، میانه‌اش هم همین است و با همین هم تمام می‌شود، اما ناامید کننده نیست. اوایل فیلم خیزش مردم شروع شده، بعد این خیزش به پیروزی می‌رسد و سیستم سیاسی‌اش را معرفی می‌کند. این تاوان دارد و همین تاوان فیلم را می‌سازد. اساسا آزادشدن بدون خون‌دادن امکان ندارد. این در مورد انقلاب اسلامی که در دورانی اتفاق افتاد که سکولاریزم حاکم شده بود سخت‌تر هم بود. زیرا مثلا انقلابی مثل انقلاب کوبا پشتوانه‌ای مانند بلشویک‌های لنین را داشت، اما انقلاب ایران آن را هم نداشت، پس هزینه بیشتری را می طلبید و ترابی به درستی این را نمایش داد.

وی اضافه کرد: به فیلم حسین ترابی کم التفاتی شده و آن طور که باید و شاید وارد پروسه نشد. فیلم اگر به نقد نرسد دیده نمی‌شود. فیلم هایی ماندگار می شوند که به میز نقد برسند. مثلا از نظر من در بخش هایی از فیلم با توجه به اینکه راش‌های زیادی داشتند می‌توانستند ریتم فیلم را بالا ببرند مثل در پلانی که روی مهم ترین نماد انقلاب اسلامی، همان ساختمان نیمه ساز مشهور، می شد ریتم تندتری به فیلم داد تا مخاطب خسته نشود. به هر حال اینکه این فیلم خیلی به فضای نقد نرفت، ظلمی بود که به این فیلم شد.
سوال یکی دیگر از حاضرین راجع به دلیل اثرگذاری این فیلم بود و اینکه آیا این فیلم ساز محدودیتی برای ساخت فیلم داشته یا نه؟

این منتقد فیلم گفت: بخشی از این پرسش را خود آقای ترابی باید پاسخ بدهد ولی بخشی را که من می‌فهمم این است که اینها کارمند وزارت فرهنگ و هنر بودند و کارشان ماموریتی بوده است. انگیزه های شخصی هم کم کم بعد از اینکه حدس می زنند دارد اتفاقات مهمی می افتد، وارد شده است. مستندها معمولا موقع تدوین شکل واقعی شان را پیدا می کنند. در ساخت است که اثرگذاری اتفاق می افتد، نه در موضوع. در نقد مبحثی داریم با عنوان «چه و چگونه». «چه» به دستمایه های محتوایی و «چگونه» به نوعی گفته می شود که محتوا را می سازد و اثر هنری هم، همین جا تفاوتش را نشان می دهد. اگر کسی راجع به انقلاب اسلامی فیلم بسازد ولی بلد نباشد می شود همین مزخرف هایی که کم نیستند. فیلم در طرح خودش غرق در مردم است. اما از بالا غافل هم نمی شود. بالا دو کاست حاکمند، کاست ابتدایی که دربار و رژیم پهلوی است. کاست بعدی که امام و گروهش هستند. فیلم ساز به اندازه از کاست اول استفاده می کند، در حد چند پلان که مخاطب متوجه شود که این مردم چرا دارند قیام می کنند. خیلی وارد فساد درباره نمی شود. بیشتر دوربین در مردم می چرخد به عنوان ابزار انقلاب. در سینما اساسا از جزء به کل می روند و ترابی این را فهمیده برای همین دوربینش را در جزییات متمرکز می کند؛ در خیابان‌ها، صف‌ها، بین بلوچ‌ها، ترکمن‌ها، ترک‌ها و ... حالا اینکه آگاهانه بوده و مطالعه کرده یا ناخودآگاه بوده و با زیستش عجین بوده، نمی دانم. مردم وقتی جزییات را ببینند خود به خود کلیات در ذهنشان شکل می گیرد.

فهیم درباره پرسشی دیگر در این جلسه مبنی بر این‌که آیا اگر انقلاب نم‌ شد یا اگر آقای ترابی قبل از انقلاب این فیلم را تدوین می کرد باز هم، همین فیلم از آب در می آمد؟ اظهار کرد: احتمالا چیز دیگری از آب در می آمد. حسین ترابی به نظر من نه حزب اللهی است، نه مارکسیست، نه توده‌ای اما در زمان تدوین، چون فیلم‌ساز گزینش‌گر است، بخش‌هایی را گزینش می‌کند که به موضع‌اش نزدیکتر است و به خاطر موضع نیمه لیبرالی آقای ترابی است که نظر یک فرد غیرمذهبی را هم در فیلم می‌آورد. فیلم‌سازها باید به دنبال حقیقت باشند و گزینش‌ها باید طوری باشد که آن حقیقت را به نمایش در آورد که به نظرم فیلم این خصوصیت را دارد و به حقیقت نزدیک می‌شود. دوربین ترابی فقط شاهد است و رویداد را طوری روایت می‌کند که غیرقابل کتمان است و وقتی قرار است که موضعی از فیلم تراوش کند جهان فیلم حامی این رویداد است که این انقلاب پیروز می شود، چون پشتوانه‌اش مردم هستند.

کد خبر 5994323

منبع: مهر

کلیدواژه: محمدتقی فهیم فیلم مستند سینمای مستند سینماگران تئاتر ایران هنرمندان تئاتر جشنواره فیلم عمار موسیقی ایرانی فیلم سینمایی فیلم مستند چهل و دومین جشنواره فیلم فجر فیلم کوتاه کنسرت موسیقی گروه هنر و تجربه موسیقی کلاسیک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بازیگر سینما جایزه سینمایی آقای ترابی برای آزادی فیلم ساز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۱۵۳۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آزادی بیان در غرب کذب محض است

محمدحسین رنجبر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان در گفت و گو با ایسکانیوز بندرعباس، در ارتباط با خیزش دانشجویان ضد صهیونیستی آمریکایی و اروپایی در حمایت از مردم مظلوم فلسطین اینگونه اظهار داشت: بعضی از افراد ادعا می‌کنند که در آمریکا و اروپا آزادی بیان وجود دارد در صورتی که این کذب محض است، و در عمل اینطور نیست. به این علت که رفتار پلیس آمریکا را با اساتیدی که برای آنها هیچ گونه خطری نداشته‌اند دیده‌ایم، مانند استاد فلسفه و اقتصاد دانشگاه آمریکا به دلیل دفاع از مردم مظلوم فلسطین با آنها برخورد نامناسب و دور از شان استادی صورت گرفت.

رنجبر افزود: پلیس همچنین با دانشجویان در محیط دانشگاه آمریکا و اروپا نیز رفتار بسیار خشن و دور از انسانیت را نشان داد. در همان کشورهایی که هنگام ناآرامی در کشورمان، علیه ایران این مسائل را بیان می‌کردند در حالی که، واقعیت در دانشگاه‌های ما چنین اتفاق هایی رخ نداده است.

خبرنگار: فاطمه بکروی

انتهای خبر/

کد خبر: 1228926 برچسب‌ها دانشگاه آزاد اسلامی